Wormen

Rode lebmaagworm

De worm leeft, zoals de naam eigenlijk al zegt, in de lebmaag van het schaap en voedt zich daar met bloed. Bij een zware besmetting kunnen dieren wel 200-600 ml bloed per dag verliezen. De vrouwelijke lebmaagworm kan wel 5000 tot 10.000 eieren per dag leggen. De eitjes verlaten het lichaam via de ontlasting van het schaap. Ze overleven maar heel matig tot slecht op het land in de winter. Daarom “kiest” de worm ervoor om in de herfst en winter in een soort winterslaap te gaan in het schaap. In het voorjaar komen ze dan uit deze winterslaap en ontwikkelen ze zich verder. Zo zorgen ze weer voor een nieuwe besmetting op het land. Met name de drachtige en net afgelammerde ooien zorgen dus voor een eerste besmetting van de lammeren. 

Symptomen

• Geen diarree
• Bloedarmoede/bleke slijmvliezen
• Sloom/achterblijven
• Kwab onder de kin
• Sterfte

 

Adviezen

• Oogslijmvliezen controleren! Bijvoorbeeld 2x per week.
• Niet standaard ontwormen, maar mestonderzoek voor uitscharen
• Effectief middel + juist doseren!
• Behandelen 3 dagen voor het naar
  buiten doen. (Voorkomt hoge weide besmetting door ooien)
• Elke 2 weken omweiden
• Let op: Flukiver combi, Endex/Levacide injectie niet werkzaam tegen
  larven in winterslaap. Deze middelen dus alleen ná het lammeren
  inzetten!

 

Nematodirus (lammerenworm)

De Nematodirus larven hebben 7 dagen nodig om uit hun ei te komen. Belangrijk is het dat het deze dagen tussen de 11.5 en 17 graden moet zijn. Komt de temperatuur onder of boven deze waarden, dan stopt de ontwikkeling tijdelijk. Zo gauw de temperatuur dan weer zakt of stijgt naar de juiste waarden, gaat de ontwikkeling weer door. De piek infectie op de weide is dus afhankelijk van de temperatuur in het voorjaar of najaar. Ook de overleving van de larven op de weide is afhankelijk van de temperatuur. Binnen een maand na de massale uitkomst is het aantal larven al gedaald tot 20% ten opzicht van de piek. Door op een bepaald moment massaal uit te komen, zorgt deze soort ervoor dat de kans om opgegeten te worden door een dier dat nog geen weerstand heeft, extra groot is. Dit zijn dus vooral de lammeren tussen de 6-12 weken leeftijd. Ooien hebben over het algemeen weerstand opgebouwd tegen deze worm. Het risico op infectie is het grootst op percelen waar vorig jaar jonge lammeren gelopen hebben. Eieren hebben zich daar opgehoopt en kunnen wel een jaar overleven voor ze uitkomen.

Symptomen

• Waterdunne diarree
• Enorme dorst (let op lege waterbakken, sloten, verdrinken!)
• Sloom
• Acute sterfte

 

Adviezen

• Voorkóm dat de lammeren worden ingeschaard op een weiland waar vorig
  jaar lammeren hebben gelopen.
• Neem een mestmonster en als nodig, behandel de lammeren als ze 2
  weken buiten zijn en eventueel nog een keer 2-3 weken later.
• Neem na de behandeling nog een mestmonster om te kijken of de
  behandeling gewerkt heeft.

 

 Trichostrongylus

Er zijn meerdere soorten Trichostrongylus wormen. Zij leven in en op het slijmvlies in
de lebmaag en/of de dunne darm. Ze beschadigen het slijmvlies waardoor er
minder verteringsenzymen worden geproduceerd. Dit leidt tot onvoldoende
vertering van het voedsel en verminderde opname van voedingsstoffen. Larven van de Trichostrongylus worm kunnen zeer goed overleven in de winter op de weide. In het voorjaar worden de lammeren dan ook meestal gelijk na het inscharen besmet. Deze besmetting veroorzaakt vaak pas problemen in de herfst en winter.

Symptomen

• Zwart gekleurde diarree
• Gewichtsverlies
• Conditieverlies
• Sterfte

 

Adviezen

• Neem een mestmonster en als nodig, behandel de lammeren als ze 2
  weken buiten zijn en eventueel nog een keer 2-3 weken later.
• Neem na de behandeling nog een mestmonster om te kijken of de
  behandeling gewerkt heeft.

Lintwormen

De lintworm is de enige wormsoort bij schapen die je met het blote oog kunt waarnemen in de mest. Je ziet dan niet een volledige worm, maar segmenten (stukjes) van de lintworm. Deze stukjes zien eruit als een soort spaghetti sliertjes van zo’n centimeter lang. De lintworm zelf bevind zich in de darmen en kan wel een paar meter lang worden. Lintwormen hebben een tussengastheer nodig om volledig te kunnen ontwikkelen. Deze tussengastheer is een grasmijt. De grasmijt eet de lintwormeitjes uit de mest van het schaap op. De grasmijt komt veelvuldig voor in Nederland op weides, maar wordt ook gevonden in hooi en stro. Schapen kunnen dus tijdens het grazen de besmette grasmijten opnemen. Vervolgens ontwikkelen de eitjes zich in het schaap tot een volwassen lintworm. De lintworm leeft 2 tot 6 maanden en sterft vervolgens af. Zo’n segment met eieren wordt vaak in pakketjes uitgescheiden. Wanneer je dus veel lintwormeieren vindt bij het mestonderzoek, zegt dit helemaal niets over de infectiegraad. In de meeste gevallen is er zelfs maar 1 lintworm aanwezig in de darm. Behandeling van lintworm is bijna nooit nodig. Deze worm veroorzaakt namelijk zelden gezondheidsproblemen en lammeren bouwen vaak snel weerstand op.